IPN Kresowe rezydencje. Zamki, pałace i dwory.. Grzegorz Rąkowski

W II tomie Kresowych rezydencji . . . opisano ponad 120 miejscowości z zespołami rezydencjalnymi położonych na terenie przedwojennego województwa nowogródzkiego. Jest to zaledwie około 10 procent ogólnej liczby siedzib ziemiańskich znajdujących w tym województwie przed 1939 r. Większość z nich przestała istnieć podczas XX-wiecznych zawieruch dziejowych, ale te ocalałe i pozostałości tych zniszczonych stanowią cenne pamiątki po ich dawniejszych właścicielach i pomniki dramatycznych dziejów tej ziemi. Współczesnemu Polakowi Nowogródczyzna kojarzy się głównie z urodzonym tu naszym wieszczem - Adamem Mickiewiczem.

Kanoniczny obraz ,,nowogródzkiej strony" tworzą wyjęte z jego dzieł opisy Soplicowa i zamku ,,na barkach nowogródzkiej góry". Wspaniałym dopełnieniem tych klasycznych tekstów są zdjęcia mistrza fotografii Jana Bułhaka - także rodowitego nowogródczanina. Nie ma również świadomego rodaka, który nie słyszałby o położonym na Nowogródczyźnie Nieświeżu - wielkim zespole rezydencjalnym stanowiącym przez kilka stuleci główną siedzibę Radziwiłłów - najpotężniejszego rodu magnackiego w dziejach Rzeczypospolitej. W następnym tomie cyklu zostaną zaprezentowane rezydencje, które znajdują się na obszarze przedwojennych województw białostockiego (w jego części wschodniej, poza obecnymi granicami Polski) i poleskiego.