Przelomowa biografia pisarki Stanislawy Przybyszewskiej, autorki zekranizowanego przez Andrzeja Wajde dramatu Sprawa Dantona, i jej matki – malarki Anieli Pajakowny. W czerwcu 1899 roku Aniela Pajakowna, obiecujaca mloda malarka, poznaje Stanislawa Przybyszewskiego. Slynny pisarz wywiera na niej ogromne wrazenie, a owocem ich romansu jest corka – Stachna. Choc pozornie nieistotne, okolicznosci narodzin Stachny determinuja losy i matki, i corki. Dla Anieli rozpoczynaja sie lata towarzyskiego ostracyzmu, zmagan o zalegalizowanie istnienia Stachny i nadanie jej nazwiska ojca, walki o codzienne przetrwanie.
Jej corka, dziewczyna o szerokim, oryginalnym umysle, imponujaca dyscyplina i erudycja, nigdy nie uwolni sie od skomplikowanej relacji z ojcem. Anna Kaszuba-Debska konfrontuje sylwetki obu artystek – ich wychowanie i dojrzewanie do tworczosci, zyciowe wybory, srodowiska, drogi artystyczne i wzajemne oddzialywanie na siebie. Postac Przybyszewskiego polozyla sie cieniem nie tylko na losach obu kobiet, ale takze na pamieci o nich. Autorka pozbywa sie tej patyny i ukazuje Aniele i Stachne tak, jak na to zasluguja: jako pelnokrwiste, intrygujace artystki, o ktorych zyciu zdecydowaly bezwzgledne realia epoki.
Daje glos tym, ktore go nie mialy. „Stachna Przybyszewska fascynowala mnie od lat. Imponowaly mi jej dyscyplina pracy, «zelazny umysl», artystyczny triumf nad trudami zycia i narkotykowym nalogiem. Niecierpliwie czekalam na tak wnikliwa i wyczerpujaca biografie. Opowiesc Anny Kaszuby-Debskiej niesie rowniez doglebne poznanie matki Stachny, utalentowanej malarki Anieli Pajakowny, ktorej przyszlo poswiecic dobrze zapowiadajaca sie kariere i pozycje towarzyska dla samotnego macierzynstwa.
Znakomita ksiazka herstoryczna!” Malgorzata Czynska
