Henryk Samsonowicz próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie, jaka była wiedza mieszkańców ziem polskich u schyłku średniowiecza na swój własny temat. Czy istniała świadomość należenia do wspólnoty mieszkańców$119 Od kiedy określano tożsamość ludzi, definiowano siebie poprzez przynależność do zbiorowości, która jednostkom dawała poczucie bezpieczeństwa, zapewniała im miejsce w ówczesnym świecie$120 Innymi słowy, jak przedstawiali się ci ludzie$121 Czy czuli się częścią wspólnoty, określanej przez nazwę$122 A jeśli tak, to jak ta nazwa brzmiała$123 Czy możemy odtworzyć ankietę personalną naszych przodków, zważywszy na stan dostępnych źródeł i treści w nich zawarte$124 Zwłaszcza że często - z rozmaitych powodów - ich opowieść o sobie była podszyta zmyśleniem. Autor, z właściwą sobie przenikliwością, a jednocześnie ,,lekkością" wywodu, buduje pomost między rzeczywistością społeczną sprzed paru wieków a tą teraźniejszą. W końcu w ostatnich latach tożsamość narodowa czy obywatelska znowu stała się przedmiotem dyskusji i sporów. Henryk Samsonowicz (ur. 1930) - historyk mediewista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego (1980-1982 rektor); członek PAN i PAU; w latach 1989-1991 minister edukacji narodowej. Kawaler Orderu Orła Białego. Zajmuje się historią średniowieczną Polski i Europy. Autor m.in.: Historii Polski do roku 1795, Złotej jesieni polskiego średniowiecza, Szkiców o mieście średniowiecznym.
