Oferty

(1)

Pozostałe oferty od najtańszej

U Kmicica i Łupaszki

Opis i specyfikacja

Wspomnienia ,,Zawiszy" z oddziału ,,Kmicica" i 5. Wileńskiej Brygady AK legendarnego Zygmunta Szendzielarza ,,Łupaszki".
Wacław Szewieliński spisywał swe wspomnienia przez długi czas, czyniąc to w przekonaniu, że następne pokolenia powinny poznać tamtą historię również od strony zwykłego żołnierza, naocznego świadka i uczestnika wielu istotnych wydarzeń. To swoisty testament kierowany przede wszystkim do młodych Polaków.

Nagle usłyszałem rozkaz ,,Ostrowskiego":
- Chłopcy, z bronią do mnie!
Odwróciłem się i wtedy ujrzałem pepesze partyzantów sowieckich skierowane na ,,Ostrowskiego". Padł kolejny rozkaz: ,,Rzuć broń!".
W tym momencie okrążyli nas partyzanci sowieccy w liczbie znacznie przewyższającej stan naszego oddziału. Broń mieli gotową do strzału. Rozległy się krzyki.
- Ruki w wierch! Brasaj aruzie!
Posypały się strzały, a pociski gwizdały nad naszymi głowami. Kazano nam się położyć, zrewidowano nas, ograbiono, rozbrojono i rozebrano. Do obozu wprowadził Rosjan nasz żołnierz z obstawy ,,Kmicica", prawdopodobnie dowódca kawalerii ,,Ostróg". Wraz z ,,komandirami" partyzantów sowieckich Sudarikowem i Saszkowem wjechali bryczką, a inni na koniach lub pieszo. Kolega Franciszek Szurpicki ,,Brzózka" odmówił oddania broni. Stał na warcie, kiedy podchodzili sowieccy partyzanci, wyjął granat i rozerwał się.
[...]
Porozumienie zawarte nad jeziorem Narocz pomiędzy dowódcą partyzantki sowieckiej płk. Fiodorem Markowem i dowódcą AK por. Antonim Burzyńskim ,,Kmicicem" zostało podstępnie złamane. 26 sierpnia 1943 roku zaproszonego przez Rosjan ,,Kmicica" i członków jego sztabu uwięziono, a potem zamordowano. Taki los spotkał około 80 ludzi z liczącego 300 żołnierzy oddziału ,,Burza". Ponadto od kul partyzantów sowieckich zginęło około 40 ludzi z konspiracyjnej sieci terenowej.
[...]
W pierwszych miesiącach po rozbrojeniu bazy ,,Kmicica" i powstaniu nowego oddziału ,,Łupaszki" stosunki z Sowietami pozostawały bardzo napięte. Nasiliła się wzajemna wrogość. W końcu 1943 roku, jeśli dochodziło do walk z partyzantką sowiecką, to głównie w obronie miejscowej ludności polskiej. Właśnie w połowie listopada ,,Łupaszka" osobiście poprowadził 5. Brygadę na tereny najbardziej uczęszczanej trasy wypadowej rabunkowych grup partyzantów sowieckich.
[...]
Byliśmy okrążeni i spychani do rzeki Straczanki, lecz cała 5. Brygada walczyła na śmierć i życie ze zdradzieckim sowieckim ,,sojusznikiem". Rannych przewożono na drugi brzeg pod opieką sanitariuszki ,,Aldony". Przeprawę osłaniał ,,Pawlik". Pierwszy pluton ,,Kitka" walczył do końca tak długo, aż przystąpił do przeprawy.
[...]
Na znak odwrotu wystrzelona została czerwona rakieta, która oznaczała jednocześnie koniec walki. Okazało się jednak ku naszemu zdumieniu, że strzelanina trwała nadal - walczyli teraz z sobą już tylko partyzanci sowieccy, dla których czerwona rakieta stanowiła po prostu umówiony znak przystąpienia do ataku. Strzelali prawdopodobnie wyłącznie do siebie, gdyż nikogo z naszych już tam nie było.
[...]
Według ustaleń miejscowej ludności, sowieccy napastnicy po bitwie w Radziuszach mieli około 250 zabitych i rannych, gdy tymczasem straty naszej brygady wyniosły dwóch żołnierzy, z których jeden utonął w rzece.