W maju 1945 r. mieszkańcy Europy Zachodniej mogli świętować koniec wojny. Jednak dla Polski walka się nie skończyła. Rzeczpospolita została zajęta przez Armię Czerwoną, a Związek Sowiecki narzucił jej nowe władze i system polityczny, pozbawiając zarazem niemal połowy przedwojennego terytorium. Dlatego wielu działaczy wojennego podziemia - którzy dotąd bohatersko stawiali opór okupantom niemieckim - pozostało w konspiracji.
Wciąż walczyli o ten sam cel - o niepodległe państwo. Teraz musieli wszakże stawić czoła sowieckiemu komunizmowi i jego polskim agentom. . . Z Wprowadzenia: Punktem wyjścia dla opisywanych w tym zbiorze historii jest rok 1944 (Rok straconych złudzeń), w którym polskie podziemne wojsko - Armia Krajowa podjęła tytaniczny wysiłek wywalczenia wolności (,,Burza" nadeszła ze wschodu). Działania militarne to jednak tylko jeden z aspektów ówczesnej sytuacji.
Warto więc przypomnieć życie codzienne na terenach zajętych przez krasnoarmiejców, przywołać właściwą dla lat 1944-1945 atmosferę strachu, niepewności i poczucie tymczasowości (Po Niemcach przyszli Sowieci; Zmieniły się tylko mundury i język; Powojenna wędrówka ludów). Pozwoli to lepiej zrozumieć realia, w jakich walczyli partyzanci powojennego podziemia (Żołnierze Wyklęci; Sowiet z orzełkiem na czapce; Obwinieni o życie; Dziedzictwo niepodległości).
