Książka poświęcona polityce rusyfikacyjnej na ziemiach polskich po powstaniu styczniowym. Autor w polemicznym ujęciu opisuje temat niezwykle ważny dla sporów Polaków w kwestiach narodowych. Daje nietradycyjny obraz świadomości zbiorowej narodu znajdującego się pod obcym panowaniem. Praca jest przeznaczona dla znawców i miłośników historii, studentów historii, prawa, filologii polskiej. Książka jest polemiką z naszą literaturą historyczną.
(Z recenzji Ryszarda Kołodziejczyka) Wbrew potocznym sądom. . . tradycje postaw ugodowych, znacznie silniejszych niż chciały tego środowiska niepodległościowe, sięgały epoki autonomicznej.