Spis treści: 1. Niełatwe początki Marynarki Wojennej II Rzeczypospolitej /7 2. Niemieckie trałowce redowe typu FM w Polskiej Marynarce Wojennej /31 2. 1. Zakup poniemieckich minowców przez PMW /31 2. 2. Pracowita służba ,,ptaszków" na wodach Zatoki Gdańskiej /42 2.
3. ,,Trzecie" życie trałowców typu FM /78 3. Nowa generacja pełnomorskich minowców w PMW /93 3. 1. Kreatywne działania dowódcy Floty /95 3. 2. Geneza powstania trałowców wz. 1933 /97 3.
3. Od złożenia ofert do rozpoczęcia budowy minowców /102 3. 4. Budowa ,,ptaszków" w Stoczni Modlińskiej, Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej w Gdyni i Stoczni Gdyńskiej /117 3. 5. Spacer po okręcie typu Jaskółka /133 3. 6. Ostatni etap budowy, próby i wcielenie do służby /138 4. Dywizjon Minowców 1936-1939 /147 4.
1. Służba pod polską banderą /147 4. 2. Rejsy szkolne i wizyty międzynarodowe /155 5. Druga seria ,,ptaszków" /169 5. 1. Budowa trałowców typu (podtypu) Czapla /169 5. 2. W przededniu wojny /176 6.
Minowce we wrześniu 1939 r. /183 6. 1. Pierwsza bitwa powietrzno-morska II wojny światowej /187 6. 2. Działania bojowe minowców i zagłada dywizjonu /200 6. 3.