Esencja miejsca - Karavan Dani

Tworzywem dla Daniego Karavana są nie tylko beton, kamień, stal, drewno, ale także woda, piasek, roślinność, wiatr, słońce, śpiew ptaków, krajobraz, a nawet widok z okna i pustka. Z tych składników izraelski artysta kreuje prace site-specific, czyli przeznaczone dla wybranego, konkretnego miejsca i wchodzące w wielorakie relacje z jego przestrzenią. Dla artysty ludzie są zawsze integralnym i dopełniającym całość elementem jego dzieła. Wykreowane przez Karavana formy zachęcają ludzi do wejścia w dzieło, do fizycznej aktywności, interakcji i estetycznej percepcji. Stają się bardziej aktorami niż biernym widzami.

Do jego najsłynniejszych dzieł należą:

"Negev Monument", czyli "Pomnik Brygady Negev" w Beer Szewie (1963-1968) - pierwsza wielkoskalowa praca Karavana, określana jest przez niego samego jako idiom jego twórczości. Betonowa struktura współgra z otaczającą ją pustynią, a dodatkowego efektu akustycznego dostarczają organy wiatrowe.

"Kikar Levana" (Biały Plac) w Tel Awiwie (1977-1988) to hołd dla budowniczych miasta, zwłaszcza części wzniesionej przez architektów z kręgu Bauhausu. Tel Awiw (hebr. Wzgórze wiosny) to miasto stworzone od podstaw przez osadników żydowskich, które w ciągu stu lat rozrosło się, by stać się nowoczesną metropolią. Dzieło Karavana umieszczone w przestrzeni miejskiego parku zgodnie z zamierzeniem autora, szybko stało się dla mieszkańców Tel Awiwu ulubionym miejscem wypoczynku.

Wśród dzieł Karavana bardzo ważne miejsce zajmują te upamiętniające ofiary II wojny światowej i Holocaustu. Do tej grupy należą między innymi pomnik "W hołdzie więźniom obozu w Gurs" (1993-1994) czy berliński "Pomnik Pomordowanych Sinti i Romów Europy, ofiar Narodowego Socjalizmu" (1992-2012).

"Pasaże" - w hołdzie dla Waltera Benjamina w Portbou (1990-1994) jest chyba najbardziej znanym dziełem Karavana, zrealizowanym w miejscu wiecznego spoczynku tragicznie zmarłego w niewyjaśnionych okolicznościach w 1940 roku niemiecko-żydowskiego filozofa, Waltera Benjamina. Prowadzący prosto w odmęty kotłujących się fal korytarz, to w pewnym sensie droga donikąd, która przypomina o jego tragicznej śmierci.

Wymowa pomników tworzonych przez artystę często związana jest z tematami tolerancji, pokoju i poszanowania praw człowieka. "Droga praw człowieka" w Norymberdze (1988-1993) i "Droga pokoju" (Niccana, 1996-2000) na granicy izraelsko-egipskiej to dwa dzieła bazujące na podobnej koncepcji i wyrażające podstawowe wartości, którym hołduje Karavan. W obu tych założeniach podstawową osią jest linia wyznaczana przez potężną kolumnadę.

Karavan ma na swoim koncie szereg wystaw indywidualnych i zbiorowych, wśród których na szczególną uwagę zasługują: "Makom" (hebr. Miejsce), zaprezentowana w 1982 roku w Tel Aviv Museum of Art oraz Kunsthalle w Baden-Baden, czy instalacja "Kadish - Requiem dla Sabry". To ostatnie dzieło szczególnie nawiązuje do ,,korzeni" samego artysty, ponieważ tym mianem określa się Żydów urodzonych i wychowanych na terenie Palestyny. Na uwagę zasługuje jeszcze inna wyjątkowa praca, zatytułowana "Modlitwa o pokój Jerozolimy" - monumentalna dekoracja ścienna umieszczona w głównej sali obrad izraelskiego Knessetu.

Szczególnym elementem wystawy krakowskiej był "Hommage a Tadeusz Kantor" - instalacja stworzona przez Daniego Karavana specjalnie dla Galerii MCK i odnosząca się do wieloletniej znajomości obu artystów.

Powyższy opis pochodzi od wydawcy.