Pomysł tego piątego tomu, który zamyka naszą <>, zrodził się i umacniał w trakcie pisania pierwszych czterech tomów, a zwłaszcza podczas pracy nad przygotowaniem ich łącznego wydania. Wydało się konieczne, a przynajmniej bardzo pożyteczne, aby po omówieniu liczącym razem ponad dwa tysiące pięćset stron, skomplikowanym także z powodu licznych przytaczanych tekstów i dokumentów, dać Czytelnikowi jakieś spojrzenie syntetyczne, jakieś punkty odniesienia, po to, aby pod jednym jedynym hasłem i w odniesieniu do jednego tylko i jednorodnego problemu zebrać przyczynki wielu myślicieli i szkół, wytyczyć krótkie trasy i główne linie, według których można spojrzeć na przeczytane dzieło, albo też podać pewne uwagi, które ukazałyby teoretyczny obraz niektórych centralnych pojęć myśli starożytnej.
