Wydawnictwo Lekarskie PZWL W. Kostowski, Z.Herman Farmakologia tom 1-2

Obecne wydanie jest w znacznym stopniu zmienione. Przedstawiono opisy nowych grup leków wprowadzonych do lecznictwa  oraz nowe dane dotyczące farmakoterapii. Zmienił się także zespół współautorów. Zachowano podział podręcznika na trzy główne części: Farmakologia ogólna, Farmakologia szczegółowa i Elementy farmakoterapii, wprowadzając jednocześnie podział na dwa tomy.

Spis treści :
Dział I. Farmakologia ogólna
Część I. Elementy farmakologii ogólnej
1.       Podstawowe pojęcia i zagadnienia związane z działaniem leków
Definicja oraz krótki zarys historii farmakologii
Pochodzenie leku i fazy działania
Postacie leku o przedłużonym działaniu
Postacie leków o odmiennym powinowactwie tkankowym. Nośniki leków
Czynne metabolity leków. Prekursory leków (pro-drug)
Nazwy leków
Właściwości leków i rodzaje reakcji organizmu na ich działanie
Kumulacja leków
Działania niepożądane i toksyczne leków
Czynniki wpływające na działanie leków
Mechanizmy działania leków
Dawkowanie leków
Sposoby wprowadzania leków oraz ich wchłanianie i przenikanie do tkanek
Rozmieszczenie (dystrybucja) leków w organizmie
Redystrybucja leków
Biotransformacja leków w organizmie
Powstawanie metabolitów toksycznych (toksyfikacja leków)
Wydalanie leków i ich metabolitów z organizmu
o   Wydalanie przez nerki
o   Pozanerkowe wydalanie leków
Niepożądane i toksyczne działania leków
2.       Losy leków w organizmie. Podstawy farmakokinetyki
Podstawowe procesy farmakokinetyczne
o   Transport leku
o   Procesy enzymatyczne
o   Matematyczny opis procesów kinetycznych
o   Modele farmakokinetyczne. Pojęcie kompartmentu
Miejscowe i ogólne działanie leków
Wchłanianie leków
Drogi podania leków. Wchłanianie z różnych dróg podawania
o   Przewód pokarmowy
o   Wstrzyknięcie leku
o   Droga wziewna
o   Podanie naskórne
Dystrybucja leku
Bariery specjalizowane
Eliminacja leku
o   Stężenie leku jako wypadkowa procesów wchłaniania i eliminacji
o   Wchłanianie zerowego rzędu a przebieg stężenia leku
o   Długotrwały wlew dożylny
o   Wielokrotne podanie leku. Stan stacjonarny stężenia leku we krwi
Część II. Komórkowe i molekularne mechanizmy działania leków
3.       Receptory i wtórne przekaźniki
Receptory: aparaty do komunikacji komórki ze światem
Przekazywanie sygnałów chemicznych w świecie zwierząt
Formalne teorie receptorowe
Powinowactwo, aktywność wewnętrzna, agoniści, antagoniści, antagoniści częściowi, agoniści odwrotni
Kompetencyjność i niekompetencyjność, odwracalność i nieodwracalność
Receptory zapasowe
Dynamiczna teoria receptora
Receptory rzeczywiste i ich klasyfikacja
Mechanizm działania receptorów 7TM - białka G
Niezdecydowanie w wyborze partnera
Niewierność receptorów 7TM białkom G
Białka modyfikujące aktywność receptora (RAMP)
Interakcja na powierzchni komórki
Dimeryzacja i polimeryzacja receptorów 7TM
Z czym naprawdę są sprzężone białka sprzężone z białkiem G
Regulacja aktywności receptora -desensytyzacja i down-regulacja
Wtórne przekaźniki -sygnały wewnątrzkomórkowe
Znaczenie badań receptorowych dla medycyny
4.       Leki a kanały jonowe
Kanały jonowe związane z receptorami
o   Kanał chlorkowy związany z receptorem GABA-A
o   Kanał wapniowy związany z receptorem NMDA
Kanały jonowe zależne od napięcia (potencjału)
o   Leki blokujące kanał wapniowy typu I
5.       Leki a przekaźnictwo wewnątrzkomórkowe
Interakcje receptorów metabotropowych z molekularnymi białkami opiekuńczymi - koncepcja "farmakologicznych białek opiekuńczych" jako potencjalnych leków
Interakcje receptorów metabotropowych z innymi białkami
Białka regulujące aktywność białek G jako potencjalny cel dla leków
Kinazy białkowe
o   Charakterystyka rodziny kinazy białkowej C
o   Charakterystyka kinaz białkowych zależnych od Ca2+ i kalmoduliny
o   Kinazy aktywowane miogenami
o   Kinaza białkowa B
o   Kinazy zależne od cyklin
o   Białkowe kinazy tyrozynowe
o   "Sieć kinazowa" - integracja sygnału na kinazach MAP
Wpływ leków na przekaźnictwo wewnątrzkomórkowe: działanie leków przeciwdepresyjnych i litu
Elementy wewnątrzkomórkowego przekaźnictwa jako potencjalne punkty uchwytu dla nowych leków
o   Inhibitory kinaz białkowych jako leki
o   Inhibitory syntezy cytokin (CSAIDs cytokine-synthesis anti-inflamatory drugs) a leki przeciwzapalne
o   Inhibitory tyrozynowych kinaz białkowych a leki przeciwnowotworowe
6.       Leki a inżynieria genetyczna
Wstęp
Choroby uwarunkowane genetycznie
Terapia genowa
o   Pierwsze protokoły terapeutyczne
o   Drogi wprowadzanie genów do komórek
$69        Wektory retrowirusowe
$70        Wektory adenowirusowe
$71        Metody niewirusowe
o   Terapia antysensowa
o   Terapia prolekami -wprowadzanie genów wywołujących wybiórcze niszczenie komórek nowotworowych
o   Genetyczne komórkowe szczepionki przeciwnowotworowe
o   Transdukcja genu HLA-B7 do komórek guza in situ
o   Geny oporności wielolekowej
Leki rekombinowane
o   Insulina
o   Somatotropina
o   Erytropoetyna
o   Szczepionka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
o   Interferony
$72        Interferon $73
$74        Interferon ß
$75        Interferon $76
Tkankowy aktywator plazminogenu
Interleukina-2. Aldesleukina
Imigluceraza
Ludzkie rekombinowane czynniki stymulujące wzrost kolonii granulocytów (G-CSF) oraz granulocytów/ makrofagów (GM-CSF)
Hirudyna
Rekombinowana ludzka DNA-aza - dornaza
Czynnik VIII krzepnięcia krwi
Część III. Czynniki biologiczne wpływające na działanie leków

• Zmiany działania leków uwarunkowane zaburzeniami ich kinetyki w stanach patologicznych
• Zaburzenia wchłaniania leków
  Zaburzenia dystrybucji leków
  Zaburzenia biotransformacji leków
  Zaburzenia wydalania leków
  8.       Farmakogenetyka i farmakogenomika
  Wprowadzenie
  Cytochromy P450
  o   Polimorficzna oksydacja mefenytoiny. Cytchrom CYP2C19
  o   Polimorfizm oksydacji sparteiny/ debrizochiny - cytochrom CYP2D6
  o   Cytochrom CYP3A
  o   Tolbutamid. CYP2C9
  Cholinestazy (estrazy cholinowe)
  Polimorficzna S-metylacja. S-metylotransferaza tiopuryny
  Polimorficzna O-metylacja. O-metylotransferaza
  Polimorficzna N-acetylacja. N-acetylotransferaza
  Niedobór syntetazy glutationu. S-transferaza glutationowa
  o   UDP-glukotransferaza
  o   Metabolizm alkoholu. Dehydrogenaza
  Farmakogenetyka a ośrodkowy układ nerwowy
  Farmakogenetyka leków psychotropowych
  Inne genetycznie uwarunkowane nietypowe reakcje na lek
  o   Niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
  o   Porfirie
  o   Złośliwa hipertermia
  o   Akatalazemia
  o   Glikokortykosteroidy i ciśnienie wewnątrzgałkowe
  o   Niedobór $771-antytrypsyny
  o   Inne nietypowe reakcje na lek niezwiązane z enzymami i metabolizmem leku
  o   Farmakogenomika
  9.       Elementy chronofarmakologii
  Rytmy biologiczne a działanie leków
  Dział II. Farmakologia szczegółowa
  Część IV. Leki a ogólne procesy regulacyjne i homeostaza
  10.   Leki moczopędne
  Wydalanie sodu i wody przez nerki
  Podział leków moczopędnych
  o   Inhibitory anhydrazy węglanowej
  o   Tiazydy i leki o zbliżonym działaniu (tiazydopodobne)
  o   Leki tiazydopodobne
  o   Diuretyki pętlowe
  o   Diuretyki oszczędzające potas
  o   Diuretyki osmotyczne
  o   Roślinne leki moczopędne
  Uzupełnianie niedoborów potasu
  11.   Leki stosowane w odczynach alergicznych
  Histamina
  Leki przeciwhist ...