Rozmowy o modlitwie

Szczególne miejsce w pismach Kasjana zaj­­muje modlitwa. W Rozmowie IX omawia on czte­ry podstawowe rodzaje modlitwy [ora­­tio­num species]: proś­by , modlitwy ust­ne , wspólne błagania [po­stu­­la­tio­nes], dziękczynienia ), zazna­czając, że modlitwą doskonałą jest mo­dli­twa płomien­na, którą sam Duch Świę­­ty, bez na­szego udzia­łu, zanosi do Boga i której nie mo­żna wyrazić słowami czy nawet objąć myślą (IX,15). Ten właśnie rodzaj modlitwy, prze­kraczający wszystko, co podlega zmysłom (IX,25), Kasjan zaleca mnichom, uważa­jąc go za najwyższą formę kontemplacji. Przed­stawiony tomik zawiera dwie rozmowy z ab­ba Izaakiem dotyczące modlitwy.

Abba Izaak żył na przełomie IV i V wieku. Po­chodził z biednej ro­dziny. Na pustynię udał się pod wpływem pustelników, którzy w jego wsi sprzedawali swoje wyroby. Był ka­pła­nem w Celach. Podobno znał na pamięć ca­łe Pismo Święte.

Słynął także z troski o chorych i pielgrzy­mów, dla których wybudo­wał przytułek. W czasie zamieszek na pus­ty­ni, wywołanych Listem Wielkanocnym bisku­pa Teofila (por. Roz­mowa X,2,1nn), musiał$313po trzydziestu latach pobytu $314 opuścić Cele (ok. 400r.), dokąd powrócił, gdy nastał pokój. Tematem rozmów IX i X jest wykład abba Iza­aka o modlitwie doskonałej (Roz­mo­wa IX) i o sposobie jej osiągnięcia (Roz­mowa X). W Roz­mowie IX została też szczegółowo omó­wiona modlitwa Ojcze nasz.