Książka zaczyna się od opisania reformy trydenckiej kształcenia kapłanów. Następnie, bazując głównie na źródłach z terenów Polski oraz Włoch, autor przybliża historię zmian, jakie przechodziła edukacja i wychowanie kapłanów.
W publikacji znajdziemy metodyczne pokazanie różnic w kilku modelach w formacji seminaryjnej stosowanych w nowożytności. Między innymi w modelach formacji św. Karola Boromeusza i Bartłomieja Holzhausera. A także ujednolicanie się tych mechanizmów kształcenia w obrębie Kościoła Zachodniego.
Na koniec ks. Orczyk dokonuje refleksji na temat poszukiwania dróg edukacji kleryków we współczesnym świecie. Autor zastanawia się, jaka powinna być formacja alumnów po soborze watykańskim II i jak zrealizować postulat większej otwartości na świat w wychowaniu seminaryjnym.
Ważną częścią książki są trudno dostępne materiały źródłowe: porządek dnia, program dydaktyczny, warunki przyjęcia do seminarium, przepisy wychowawcze charakterystyczne dla różnych seminariów w różnych okresach.
Książka, z którą powinni zapoznać się wszyscy odpowiedzialni za formację w seminariach i zakonach: rektorzy, prefekci, wykładowcy itd.
